POZEW O ZAPŁATĘ CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ?

1. Czym jest pozew o zapłatę?

Pozew o zapłatę jest pierwszy pismem inicjującym postępowanie sądowe, które wnosimy w sytuacji, gdy nie możemy wyegzekwować zapłaty od dłużnika – czyli, gdy zostały przez nas wyczerpane możliwości polubownego dochodzenia swojego roszczenia. Omawiane pismo składa do sądu powód będący wierzycielem. Pozew o zapłatę powód może złożyć osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika.

2. Jakie postępowanie wybrać?

W zależności od okoliczności sprawy, dowód którymi dysponujemy, charakteru i rodzaju roszczenia – postępowanie może odbywać się w jednym z trzech trybów:

– nakazowym,

– upominawczym,

– uproszczonym.

Czym różnią się ww. postępowania? Postaramy się krótko wyjaśnić poniżej.

Jak wskazuje treść art. 485 kodeksu postępowania cywilnego – Sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli fakty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu:

1) dokumentem urzędowym,

2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem,

3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.

Ponadto, Sąd wydaje również nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości.

Oznacza to, iż ww. tryb uzależniony jest przede wszystkim od dysponowanych przez powoda dowód w sprawie.

Z kolei sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w ściśle określonych przypadkach, a mianowicie gdy:

1) roszczenie jest zasadne,

2) twierdzenia co do faktów nie budzą wątpliwości,

3) zaspokojenie roszczenia nie zależy od świadczenia wzajemnego.

W obu postępowaniach sprawa rozpoznawana jest na posiedzeniu niejawnym, bez udziału stron. Różnice na gruncie obu omawianych postępowań występują przede wszystkim w dysponowanych przez powoda dowodach, które umożliwiają wszczęcie i prowadzenie postępowania w określonym trybie. Jeżeli dojdzie do wydania przez Sąd nakazu zapłaty Sąd jednocześnie zobowiązuje pozwanego do zaspokojenia roszczenia albo do wniesienia sprzeciwu (w przypadku postępowania uproszczonego) albo zarzutów (w przypadku postępowania nakazowego) w terminie 2 tygodni. Zaniechanie wniesienia przez pozwanego jednego z ww. środków doprowadzi do uprawomocnienia się nakazu zapłaty, który stanowić będzie tytuł wykonawczy i tym samym otworzy drogę do wniesienia wniosku egzekucyjnego do komornika. Z kolei wniesienie przez powoda sprzeciwu albo zarzutów będzie skutkowało rozpoznaniem przez Sąd sprawy na zasadach ogólnych i wyznaczeniem rozprawy.

Kiedy możemy wystąpić z pozwem o zapłatę w trybie uproszczonym i jak to wygląda w praktyce?

Jak wynika z treści art. 5051 kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniu uproszczonym rozpoznaje się sprawy o świadczenie, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tysięcy złotych, a w sprawach o roszczenia z rękojmi lub gwarancji jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty.

Wskazać należy, iż w ramach trybu uproszczonego jednym pozwem można dochodzić tylko jednego roszczenia. Natomiast jeżeli mamy do czynienia z sytuacją, w której powód dochodzi tylko części roszczenia sprawa może podlegać rozpoznaniu w trybie uproszczonym tylko, gdy takie postępowanie byłoby właściwe dla całego roszczenia wynikającego z faktów przytoczonych przez powoda. W innym wypadku sprawa jest rozpoznawana w trybie zwykłym. Warto również zaznaczyć, iż w przypadku omawianego trybu w trakcie trwania postępowania zmiana powództwa jest niedopuszczalna. Co oznacza, iż powód nie będzie mógł rozszerzyć ani częściowo cofnąć swojego powództwa.

3. Jak sporządzić pozew o zapłatę?

Pozew o zapłatę stanowi pismo procesowe. Wobec czego, podczas sporządzania pozwu o zapłatę musimy kierować się wymogami dla pisma procesowego oraz pozwu. Jest to niezmiernie ważne i konieczne, aby nasz pozew o zapłatę mógł otrzymać prawidłowy bieg. W przypadku bowiem, gdy nie dochowamy warunków formalnych przewodniczący wezwie nas pod rygorem zwrócenia pisma do jego poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia w terminie tygodniowym.

Wymogi formalne pisma procesowego ustawodawca zawarł w treści art. 126 kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym każde pismo procesowe powinno zawierać:

1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane,

2) imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,

3) oznaczenie rodzaju pisma,

4) osnowę wniosku lub oświadczenia,

5) w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów,

6) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,

7) wymienienie załączników.

Ponadto, gdy pismo jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu, a także:

1) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron albo, w przypadku gdy strona jest przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – adres do korespondencji wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;

2) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy przedstawicieli ustawowych i pełnomocników stron,

3) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub

4) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.

Jak już zostało wspomniane ww. warunki formalne stanowią konieczne elementy każdego pisma procesowego. Z kolei stricte pozew o zapłatę oprócz warunków formalnych pisma musi ponadto spełniać warunki formalne przewidziane dla pozwu, które skatalogowane zostały w treści art. 187 kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym:

Pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:

1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;

2) oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;

3) wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;

4) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.

Po sporządzeniu pozwu o zapłatę a przed wysłaniem go do sądu kolejnym koniecznym warunkiem skutecznego wniesienia omawianego pisma jest jego opłacenie. Powyższa kwota jest uzależniona od wartości przedmiotu sporu, a także wybranego trybu postępowania.

Co do zasady jednak, zgodnie z treścią art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej:

1) do 500 zł w kwocie 30 zł;

2) ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;

3) ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;

4) ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;

5) ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;

6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;

7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.

2. W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych.

Potwierdzenie dokonania prawidłowej opłaty powinien stanowić jeden z załączników naszego pozwu.

4. Podsumowanie

Prawidłowe sporządzenie pozwu o zapłatę jest warunkiem koniecznym do efektywnego wszczęcia postępowania sądowego, a ty samym doprowadzenia do wykazania swojego roszczenia, a w w dalszej kolejności – wyegzekwowania swojej należności od dłużnika. W związku z tym warto w tej kwestii skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata lub radcy prawnego, który sporządzi pismo zgodnie z wymogami formalnymi oraz stanem faktycznym, a także pomoże przejść przez ewentualne postępowanie sądowe.

Jeżeli potrzebujesz pomocy w sporządzeniu pozwu o zapłatę zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu: 91 836 99 60 lub pod adresem e-mail kancelaria@wites.eu.

Zapraszamy!

CZYNNOŚCI W ZAKRESIE ZARZĄDU MAJĄTKIEM WSPÓLNYM WYMAGAJĄCE ZGODY DRUGIEGO MAŁŻONKA

Zarząd majątkiem wspólnym przez każdego z małżonków

Jak wynika z treści art. 36 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków może samodzielnie zarządzacć majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Czy oznacza to, że każdy z małżonków może dokonywać dowolnych czynności w ramach zarządu majątkiem wspólnym bez względu na to, czy druga strona jest tego świadoma i wyraża na to zgodę? Otóż nie.

Czynności wymagające zgody drugiego małżonka

Ustawodawca w art. 37 § 1 kro w sposób enumeratywny wyliczył czynności, do których skutecznego dokonania obligatoryjnie wymagana jest zgoda drugiego małżonka. Jest to katalog zamknięty. Do czynności tych zalicza się:

czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;

czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal.

Oznacza to, że zgody drugiego małżonka będzie wymagało zawarcie umowy o przeniesienie własności nieruchomości (umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości) ale również zawarcie umowy ustanowienia oraz umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego. Zaznaczyć należy, iż zbyciem nieruchomości jest również wniesienie jej tytułem wkładu przez wspólnika spółki cywilnej lub wspólnika albo akcjonariusza spółki handlowej, a także wniesienie nieruchomości przez członka spółdzielni jako wkładu. Z kolei w ramach obciążenia oraz oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków zgody drugiego małżonka będzie wymagało m.in. przekazanie nieruchomości celem jej wynajęcia, wydzierżawienia, czy też oddanie jej przez finansującego korzystającemu w umowie leasingu.

3) czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;

4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych

Jak w tym przypadku rozumieć pojęcie „drobnych darowizn” zwyczajowo przyjętych? W doktrynie wskazuje się, że chodzi tu przede wszystkim o darowizny dokonywane z okazji świąt, urodzin, imienin, ślubu, zdania egzaminu lub innego zdarzenia o charakterze osobistym. Z kolei ocena, czy daną darowiznę będzie można określić mianem „drobnej” będzie uzależniona przede wszystkim od stanu majątkowego obdarowującego i obdarowanego.

Forma zgody

Istotna kwestią przy omawianiu przedmiotowej tematyki jest to, jaką formę powinna przybrać zgoda drugiego małżonka. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego, które określają formę wymaganą dla danej czynności prawnej. Oznacza to, iż aby pozyskać wiedzę w jakiej formie małżonek powinien wyrazić zgodę – należy najpierw ustalić w jakiej formie powinna być dokonana sama czynność prawna. Następnie analogicznie należy zastosować formę przewidzianą do dokonania czynności prawnej do wyrażenia zgody. Podkreślenia również wymaga, iż wyrażenie zgody nie musi objąć dokładnej treści czynności, którą zamierza się dokonać. Ponadto wystarczy, że zgoda zostanie skierowana do współmałżonka, co oznacza, że a akcie wyrażania zgody nie musi brać udziału osoba trzecia, z którą jest dokonywana dana czynność.

Brak zgody małżonka

Co jednak w sytuacji, gdy jeden z małżonków dokona którejś z wyżej wyszczególnionych czynności, zanim uzyska zgodę drugiego małżonka albo wbrew jego zgodzie? Taki małżonek (stosownie do okoliczności) ma kilka możliwości.

Po pierwszej wskazać należy, iż w takiej sytuacji ważność jakiejkolwiek umowy, która wynikła z ww. czynności zależy od jej potwierdzenia przez drugiego małżonka. Mamy wtedy do czynienia z tzw. umową niezupełną, która bez zgody drugiego małżonka nie jest nieważna bezwzględnie ani względnie, a jedynie bezskuteczna do chwili uzyskania/nieuzyskania potwierdzenia Ustawodawca przewidział, iż druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. Po jego bezskutecznym upływie umowa staje się wolna.

Z kolei w sytuacji, gdy jeden z małżonków odmawia zgody albo gdy porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody drugi małżonek może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Zaznaczyć należy, iż Sąd udziela takiego zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny. Ponadto z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków postanowić, że na dokonanie którejkolwiek z ww. czynności zamiast zgody drugiego małżonka będzie potrzebne zezwolenie sądu.

Podsumowanie

Wskazać należy, iż stan wspólności majątkowej nie jest jednoznaczny ze swobodą dokonywania wszelkich czynności prawnych w zakresie zarządu ww. wspólnością. Warto jest mieć świadomość do dokonania jakiej czynności przez jednego z małżonków wymagana jest zgoda drugiego, a co więcej, że to od tej zgody uzależniona jest skuteczność jej dokonania. Wyszczególnienie czynności, do dokonania których wymagana jest zgoda drugiego współmałżonka ma na celu zapobieżenie podejmowania działań związanych z majątkiem wspólnym bez świadomości lub wbrew woli drugiej strony.

Przypominamy, iż nasza Kancelaria Adwokata i Radcy Prawnego w Stargardzie specjalizuje się w sprawach rozwodowych. W razie pytań zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu: 91 836 99 60 lub pod adresem e-mail kancelaria@wites.eu.

ROZWÓD Z WYŁĄCZNEJ WINY JEDNEGO Z MAŁŻONKÓW

Zgodnie z treścią art. 57 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Z kolei w § 2 wskazanej regulacji na zgodne żądanie małżonków sąd może zaniechać orzekania o winie. W takim przypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków winy nie ponosił.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż składając pozew rozwodowy możemy zdecydować się na jedną z trzech opcji:

1) żądania orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy jednego z małżonków,

2) żądanie orzeczenia rozwodu z winy obojga małżonków,

3) żądanie orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie

W dalszej części artykułu uwaga zostanie skupiona na rozwodzie z wyłącznej winy jednego z małżonków.

Wina rozkładu pożycia i jej przykłady

Kiedy w ogóle mamy do czynienia z winą jednego z małżonków za rozkład pożycia? Jak przyjmuje się w doktrynie – przypisanie małżonkowi winy w spowodowaniu rozkładu pożycia wymaga ustalenia, że zostały naruszone obowiązki małżeńskie na skutek umyślnego lub nieumyślnego postępowania. Jednakże podkreślenia wymaga, iż nie każde naruszenie obowiązków małżeńskich jest jednoznaczne z winą małżonka. Jedynie takie naruszenie, które będzie miało wpływ albo na spowodowanie rozkładu pożycia małżeńskiego albo utrwalenie takiego stanu. Jak bowiem wskazał Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 19 lipca 2018 r. w kontekście wskazanej w art. 57 § 1 KRO przesłanki zawinienia w rozkładzie pożycia małżeńskiego nie mieszczą się wszelkie negatywne zachowania małżonków w czasie funkcjonowania ich związku, ale tylko te, które małżonkowie odczuwali jako destrukcyjne dla ich związku (wyr. SA w Szczecinie z 19.7.2018 r., I ACa 907/17).

Jak to wygląda w praktyce? Jakie postępowania małżonków są uznawane za stanowiące zawinioną przyczynę rozkładu pożycia?

Jedną z najczęstszych przesłanek orzeczenia winy jednego z małżonków jest zdrada. Jak wskazał Sąd Najwyższy zdrada narusza normy moralne i jest przejawem rażącej nielojalności wobec współmałżonka (Wyrok SN z 6.05.1997 r., I CKN 86/97, LEX nr 529701). Wskazać jednak należy, iż nie musi to być zdrada fizyczna, Sąd Najwyższy za wystarczającą przesłankę uznania winy za rozkład pożycia uznał zamieszkanie kobiety w jednej izbie z innym mężczyzną w warunkach stwarzających pozory zdrady małżeńskiej i to trwające stale, przez dłuższy okres czasu (wyrok SN z 19.12.1950 r., C 322/50, OSN 1953/1, poz. 7).

Inną przyczyną orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy jednego z małżonków, które wskazuje się w orzecznictwie jest również wyjazd jednego z małżonków do innej miejscowości z zamiarem stałego w niej pobytu (Wyrok SN z 15.11.1951 r., C 1003/51, OSN 1953/1, poz. 17).

Wcześniejsze orzecznictwo podkreślało, że przyczyną zawinioną rozkładu pożycia może być nieusprawiedliwiony poważnymi względami wyjazd jednego z małżonków do innej miejscowości z zamiarem stałego w niej pobytu (Wyrok SN z 15.11.1951 r., C 1003/51, OSN 1953/1, poz. 17). Jednakże ww. przyczynę uznać należy za nieaktualną biorąc pod uwagę dzisiejsze realia związane z coraz częstszymi emigracjami w celach zarobkowych.

Jeszcze innym przykładem uznanym przez orzecznictwo jako zawinioną przyczynę rozkładu pożycia jest również dokonanie przez jednego z małżonków zmiany wyznania religijnego. W szczególności jeśli miało to wpływ na pożycie małżeńskie (Wyrok SN z dnia 25 sierpnia 2004 r., IV CK 609/03, OSNC 2005/7-8/139).

Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1999 r. Sąd uznał winę jednego z małżonków za rozkład pożycia małżeńskiego upatrując jej w odmowie współżycia fizycznego. (Wyrok SN z 5.11.1999 r., III CKN 799/99, LEX nr 528139).

Za jeszcze inną przyczynę zawinionego rozkładu pożycia Sąd uznał również naganną reakcję małżonka na nieodpowiednie zachowanie się drugiego małżonka. Taką niewłaściwą reakcją może być np. urządzanie gorszących awantur, bicie współmałżonka czy obrzucanie go wulgarnymi zniewagami. (wyrok SN z 28.3.2003 r. IV CKN 1957/00, Legalis).

Podkreślenia wymaga, iż przyczyny zawinionego rozkładu pożycia nie są skatalogowane, a co za tym idzie powyższe wyszczególnienie nie ma charakteru wyczerpującego. Wskazać również należy, iż aby można było mówić o winie za rozkład pożycia małżeńskiego musi istnieć związek przyczynowy między zachowaniem jednego (lub obu) współmałżonka a rozkładem pożycia. Co więcej, ważne jest również to, iż nieprawidłowe zachowanie małżonka/ów – musi mieć miejsce przed pogorszeniem relacji małżeńskich. Oznacza to, iż o związku między nagannym zachowaniem małżonka/ów a rozkładem pożycia nie może być mowy, gdy ww. zachowanie zaistniało już po zupełnym i trwałym rozkładzie pożycia.

Rozkład pożycia małżeńskiego wyłącznie z winy jednego małżonka a obowiązek alimentacyjny

Wyrok rozwodowy z winy jednego z małżonków daje nie tylko satysfakcję drugiej strony. Trzeba mieć na uwadze, iż taki wyrok wywiera skutki prawne również w sferze obowiązku alimentacyjnego między małżonkami.

Ogólną zasadę regulującą obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami ustawodawca zawarł w art. 60 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym:

Małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

W tym przypadku uprawnionym do otrzymania alimentów po rozwodzie jest małżonek niewinny, jeżeli drugi małżonek jest również niewinny, czyli przy rozwodzie bez orzekania o winie, albo małżonek współwinny, czyli przy rozwodzie z winy obu stron. Z kolei zobowiązanym do płacenia alimentów po rozwodzie jest małżonek niewinny, jeżeli drugi małżonek jest również niewinny, czyli przy rozwodzie bez orzekania o winie, albo małżonek współwinny, czyli przy rozwodzie z winy obu stron. Jak jednak kształtuje się obowiązek alimentacyjny w sytuacji orzeczenia przez Sąd rozwodu z wyłącznej winy jednego z małżonków. O tym stanowi § 2 art. 60 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Oznacza to, iż orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy jednego z małżonków daje małżonkowi niewinnemu możliwość domagania od niego świadczeń alimentacyjnych. Obowiązek ten jednak istnieje wyłącznie w sytuacji, gdy rozwód powoduje dla małżonka niewinnego istotne pogorszenie sytuacji materialnej.

Istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego

W takim wypadku kiedy mamy do czynienia z istotnym pogorszeniem sytuacji materialnej małżonka niewinnego na skutek orzeczonego rozwodu i jak stwierdzić, czy do wskazanego pogorszenia w ogóle doszło?

Jak wskazał Sąd Okręgowy w Suwałkach „Wykładnia przesłanki istotnego pogorszenia sytuacji materialnej małżonka niewinnego powinna polegać na porównaniu każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, które by istniało, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo” (wyr. SO w Suwałkach z 13.11.2013 r. (I Ca 331/13, Legalis).

Z kolei jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 1969 r. dla oceny, czy warunek przewidziany w art. 60 § 2 KRO został spełniony, nie są istotne ewentualne zmiany, jakie nastąpiły w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie między faktycznym rozejściem się małżonków a orzeczeniem rozwodu, natomiast istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie (wyr. SN z 7.1.1969 r. (II CR 528/68, OSNCP 1969, Nr 10, poz. 179).

Podsumowanie

Rozważając kwestię wytoczenia powództwa z wyłącznej winy jednego z małżonków trzeba brać pod uwagę, iż wyrok rozwodowy z orzeczeniem o winie jednej ze stron, nie niesie za sobą tylko satysfakcji małżonka niewinnego. Orzeczenie rozwodu stwierdzające winę za rozkład pożycia jednej ze stron niesie za sobą również konsekwencje w sferze obowiązku alimentacyjnego, z czego nie zawsze zainteresowani tego typem wyrokiem zdają sobie sprawę. Nieważne jednak, czy występujemy w procesie rozwodowym jako małżonek winny czy też niewinny za rozkład pożycia warto mieć wiedzę, iż orzeczenie rozwodu z winy wyłącznie jednej ze stron może nas postawić w roli uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych albo zobowiązanego do ich uiszczania.

Przypominamy, iż nasza Kancelaria Adwokata i Radcy Prawnego w Stargardzie specjalizuje się w sprawach rozwodowych. W razie pytań zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu: 91 836 99 60 lub pod adresem e-mail kancelaria@wites.eu.

WNIOSEK O UREGULOWANIE KONTAKTÓW Z DZIECKIEM

1. Kontakty z dzieckiem – zagadnienia wstępne

Zgodnie z treścią art. 113 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020 poz. 1359, dalej jako krio) rodzice i dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów niezależnie od władzy rodzicielskiej. Co wchodzi w zakres szeroko interpretowanych „kontaktów” Odpowiedź znajdziemy w § 2 przytoczonej regulacji, w której ustawodawca wskazał, iż obowiązek ten może być realizowany przez rodziców poprzez:

1. przebywanie z dzieckiem (w tym odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce stałego pobytu),

2. bezpośrednie porozumiewanie się,

3. utrzymywanie korespondencji,

4. korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej

2. Formy uregulowania kontaktów z dzieckiem

Samo uregulowanie formy i sposobu realizowania kontaktów z dzieckiem może nastąpić pomiędzy rodzicami na kilka sposobów:

1) porozumienie,

2) postanowienie Sądu,

3) ugoda sądowa,

4) ugoda zawarta przed mediatorem

Najczęstszym sposobem, na który decydują się rodzice jest porozumienie. Jednakże co w sytuacji, gdy dziecko na co dzień przebywa u jednego z rodziców, a Ci nie mogą porozumieć się w kwestii częstotliwości i formy kontaktów? Albo w sytuacji, gdy jeden rodziców bezpodstawnie utrudnia drugiemu ich realizację?

Taki przypadek ustawodawca przewidział w treści art. 113¹ kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „jeżeli dziecko przebywa na stałe u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy.”.

3. Wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem

Jak już zostało wspomniane wyżej, w sytuacji, gdy rodzice nie mogą dojść do porozumienia na gruncie jakiejkolwiek kwestii związanej z realizacją kontaktów z dzieckiem przez któregokolwiek z nich ostatecznie o kwestiach tych rozstrzyga sąd opiekuńczy.

Pierwszym krokiem, który powinien podjąć rodzic, dążący do sądowego uregulowania kontaktów z dzieckiem jest złożenie wniosku o ustalenie kontaktów. Nie istnieje żaden uniwersalny wzór przedmiotowego wniosku. Co więc powinno być w nim zawarte?

1) oznaczenie Sądu, do którego kierowany jest wniosek,

2) oznaczenie stron postępowania,

3) wskazanie sposobu, w jaki wnioskodawca chce, aby odbywały się kontakty, np. podać konkretne dni i godziny. Ważne aby nie zapominać o proponowanym sposobie spotkań nie tylko w dni powszednie, ale również w dni przypadające w okresach świątecznych (święta Wielkanocne, Święta Bożego Narodzenia) ale również w takich okresach jak ferie zimowe i wakacje letnie,

4) wskazanie innych kwestii odnoszących się do szczegółów spotkań z dziećmi np. miejsce, z którego rodzic odbierze dziecko, obecność drugiego z rodziców przy realizacji spotkań, możliwość zabierania dziecka poza miejsce ich zamieszkania,

5) uzasadnienie, w którym wnioskodawca dokona ścisłego przedstawienia stanu faktycznego oraz uargumentuje konieczność wystąpienia z przedmiotowym wnioskiem.

Oprócz kwestii wskazanych powyżej, w treści pisma wnioskodawca powinien również wskazać dowody na poparcie swoich twierdzeń. Przykładowo wnioskodawca może zgłosić świadków wskazując jednocześnie fakty, które mają zostać wykazane ich zeznaniami. Oprócz tego wnioskodawca może również załączyć zdjęcia, nagrania, wiadomości, które mogą świadczyć o niemożliwości realizowania przez wnioskodawcę kontaktów z dzieckiem, jak również o relacji łączącej wnioskodawcę z dzieckiem.

Ponadto obligatoryjnie należy dołączyć do wniosku również odpis aktu urodzenia dziecka w oryginalne. Stanowić on bowiem będzie dowód na pokrewieństwo między dziećmi a stronami postępowania zainicjowanego przedmiotowym wnioskiem.

Pamiętać również należy, iż omawiany wniosek podlega opłacie sądowej w wysokości 100 zł. Potwierdzenie jego wykonania powinien stanowić załącznik wniosku. Oprócz tego do Sądu należy złożyć dwa egzemplarze pisma. Jeden z nich Sąd bowiem przekaże drugiej stronie postępowania.

4. Zabezpieczenie kontaktów na czas trwania postępowania

Warto również zaznaczyć, iż często postępowanie sądowe w sprawie ustalenia kontaktów z dzieckiem trwa kilka tygodni lub miesięcy. W takim przypadku rodzic dążący do sądowego uregulowania kontaktów z dzieckiem ma możliwość żądania ich zabezpieczenia przez Sąd na czas trwania postępowania. Jak to wygląda w praktyce?

Omawiany wniosek może być zawarty we wniosku o ustalenie kontaktów (wniosek o zabezpieczenie nie podlega wówczas opłacie) albo może stanowić odrębne pismo (obowiązek uiszczenia opłaty w wysokości 100 zł). W uzasadnieniu przedmiotowego wniosku wnioskodawca musi również wskazać sposób zabezpieczenia (wskazanie sposobu, w jaki wnioskodawca chce, aby odbywały się kontakty, w jakie dni itd.), a ponadto musi również uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające jego złożenie (np. fakt, iż drugi z rodziców utrudnia realizację kontaktów).

Ile trwa rozpatrzenie wniosku o zabezpieczenie?

Jak już zostało wspomniane wyżej wniosek ten ma na celu zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem na czas trwania postępowania. Z tego względu podlega rozpoznaniu przez Sąd bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do Sądu.

Podkreślenia również wymaga, iż postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia kontaktów z dzieckiem jest natychmiastowo wykonalne. Oznacza to, iż rodzice są zobowiązani stosować się do niego od razu.

5. Podsumowanie

Niewątpliwie sądowe uregulowanie kontaktów z dzieckiem ma charakter powszechny. Wynika to z faktu, iż rodzice często nie są w stanie dojść do porozumienia zarówno w zakresie sposobu, jak i formy realizowania tego obowiązku. Często wpływ mają na to okoliczności w jakich doszło do rozstania stron. W celu uniknięcia konfliktów i wpływania w sposób negatywny na rozwój dziecka i jego relację z jednym z rodziców – warto zwrócić się do Sądu, który kierując się dobrem dziecka rozstrzygnie tę kwestię.

W celu sporządzenia wniosku o uregulowanie kontaktów z dzieckiem najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata lub radcy prawnego, który nie tylko zadba o zachowanie wszelkich warunków formalnych przedmiotowego pisma, ale również odpowiednio sformułuje oczekiwania i żądania wnioskodawcy.

Przypominamy, iż nasza Kancelaria Adwokata i Radcy Prawnego w Stargardzie specjalizuje się w prawie rodzinnym. W razie pytań zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu: 91 836 99 60 lub pod adresem e-mail kancelaria@wites.eu.

PODZIAŁ MAJĄTKU WSPÓLNEGO W TRAKCIE TRWANIA MAŁŻEŃSTWA

Z chwilą zawarcia małżeństwa (co do zasady) pomiędzy małżonkami z mocy ustawy powstaje ustrój wspólności majątkowej. Zgodnie z treścią art. 35 ustawy z dnia 25 lutego 964 r. – kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020, poz. 1359) w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Czy oznacza to, iż podziału majątku można dokonać tylko po orzeczeniu rozwodu?

Sformułowany przez ustawodawcę zakaz wynika z faktu, iż w czasie trwania wspólności majątkowej, pomiędzy małżonkami istnieje tzw. wspólność łączna, inaczej bezudziałowa. Dokonywanie podziału majątku wspólnego lub rozporządzanie należącym do niego udziałem w trakcie trwania wspólności majątkowej nawet na zgodny wniosek małżonków jest bezwzględnie nieważne na podstawie przepisów kodeksu cywilnego. Czynności takie są bowiem kwalifikowane jako obejście przepisów. Od powyższego zakazu ustawa nie przewiduje wyjątków. Czy w takim razie możliwe jest dokonanie podziału majątku w sytuacji, gdy małżonkowie nie decydują się na rozwód?

Wskazać należy, iż dokonanie podziału majątku jest możliwe w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami nie ma już wspólności majątkowej. Wbrew pozorom ustanie tej wspólności nie następuje tylko w przypadku orzeczenia rozwodu, a co za tym idzie podział majątku może nastąpić niezależnie od wszczęcia sprawy rozwodowej. W pierwszej kolejności wyszczególnić trzeba sytuacje, w jakich dochodzi do ustania małżeńskiej wspólności majątkowej w trakcie trwania małżeństwa. Ma to miejsce w przypadku:

zawarcia przez małżonków umowy o rozdzielność majątkową;
sądowego dokonania rozdzielności majątkowej;
orzeczenia separacji przez sąd;
ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków;
ogłoszenie upadłości jednego z małżonków;

Powyższe czynniki uzasadniają ustanie pomiędzy małżonkami wspólności majątkowej. Jeżeli małżonkowie decydują się na podział majątku przed wniesieniem powództwa o rozwód w pierwszej kolejności muszą zadbać o wprowadzenie ustroju rozdzielności majątkowej. Mogą tego dokonać na dwa sposoby.

Umowne ustanowienie rozdzielności majątkowej

Jest to sposób, który opiera się na wzajemnych ustaleniach i co do zasady zgodności w zakresie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej. Jeżeli małżonkowie doszli do porozumienia co do sposobu podziału majątku wspólnego mogą zawrzeć umowę, w której dokonają wyszczególnienia, jakie składniki majątku przypadną każdemu z nich. Umowa taka może dotyczyć zarówno całości jak i części majątku wspólnego i jest najszybszym sposobem na wprowadzenie między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej.

Sądowe ustanowienie rozdzielności majątkowej

W sytuacji, gdy małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w zakresie ustaleń dotyczących ustanowienia między nimi rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków może wystąpić do sądu z żądaniem ustanowienia rozdzielności majątkowej. Przesłanką wystąpienia przez jednego z małżonków z ww. żądaniem do sądu, jest zaistnienie ważnych powodów, które w doktrynie i orzecznictwie są rozmaicie definiowane. Sytuacja taka może mieć miejsce w przypadku, gdy jeden z małżonków roztrwania majątek albo popadł w długi. Innym przykładem rozstrzygniętym przez orzecznictwo jest sytuacja, gdy konflikt i nieporozumienia między małżonkami uniemożliwiają dokonanie zarządu majątkiem wspólnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2003 r., IV CKN 1710/2000).

Powyższe oznacza, iż do dokonania podziału majątku nie jest potrzebne orzeczenie rozwodu a jedynie ustanie wspólności majątkowej, które można osiągnąć bez wszczynania postępowania rozwodowego. Jest to rozwiązanie dla małżonków, którzy z jakichś powodów chcieliby podzielić swój majątek ale jednocześnie z tym nie decydują się na rozwiązanie małżeństwa przez rozwód.

Przypominamy, iż nasza Kancelaria Adwokata i Radcy Prawnego w Stargardzie prowadzi postępowania rozwodowe oraz postępowania o podział majątku. W razie pytań zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu 91 836 99 60 lub pod adresem email kancelaria@wites.eu.

CZYM JEST WSPÓLNOŚĆ MAJĄTKOWA I CO WCHODZI W JEJ SKŁAD?

Z chwilą zawarcia małżeństwa pomiędzy małżonkami z mocy ustawy powstaje ustrój wspólności majątkowej, który ma kluczowe znaczenie dla sytuacji majątkowej każdego z nich. W skład powstałego na skutek zawartego małżeństwa majątku wspólnego wchodzą przedmioty majątkowe nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków, ale również przedmioty majątkowe nabyte przez każdego z nich osobno. Nie oznacza to jednak, iż z chwilą zawarcia małżeństwa wszystkie nabyte przedmioty majątkowe objęte są ww. wspólnością. Na skutek zawarcia małżeństwa wyodrębniają się bowiem trzy majątki majątek wspólny oraz odrębne majątki każdego z małżonków. W skład majątku wspólnego wchodzą przedmioty, którymi może dysponować każdy z małżonków. Oznacza to, iż zawierając związek małżeński żaden z małżonków nie traci automatycznie możliwości posiadania majątku osobistego. Niemniej jednak, powstanie małżeńskiej wspólności majątkowej istotnie tę możliwość ogranicza.

Jakie przedmioty wchodzą w skład majątku wspólnego?

Wyszczególnienie składników majątkowych objętych majątkiem wspólnym małżonków ustawodawca zawarł w art. 31 § 2 ustawy z dnia 25 lutego 964 r. – kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020, poz. 1359). Zgodnie z powyższą regulacją do majątku wspólnego małżonków należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 300, z późn. zm).

Odnosząc się do pobranych wynagrodzeń za pracę i dochodów z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, w grę wchodzą tu nie tylko świadczenia o charakterze pieniężnym, ale również wszystkie świadczenia o charakterze materialnym, powiązane ze stosunkiem pracy jak np. ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, czy uzyskane na podstawie przepisów prawa pracy odszkodowania, odprawy, diety itd. Co więcej, pobrane wynagrodzenia za pracę obejmuje każde wynagrodzenie, niezależenie od podstawy zatrudnienia. Podkreślenia jednak wymaga, że w przypadku wynagrodzenia o pracę w skład wspólności majątkowej wchodzi wynagrodzeni już pobrane, a nie wierzytelność o jego wypłatę. Oprócz tego, w zakresie pobranego wynagrodzenia mieszczą się również świadczenia wynikające z emerytury lub renty, a także dochody z prowadzonej działalności gospodarczej.

Z kolei pod pojęciem dochodów z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków rozumiemy wszelkiego rodzaju pożytki w tym pożytki naturalne oraz cywilne. Przy czym chodzi tu o czysty dochód. Zgodnie ze stanowiskiem SN (post. z 25.01.1977 r., III CRN 324/76, OSPiKA 1978, Nr 3, poz. 51) „przepis art. 32 § 2 pkt 2 KRO, stwierdzający, że dochody z majątku odrębnego małżonka stanowią dorobek małżonków, ma na myśli czysty dochód, tj. przychód po odjęciu z niego koniecznych wydatków na osiągnięcie tego przychodu, a m.in. obciążeń publicznoprawnych”. Gwoli przykładu wskazać tu można dochód uzyskiwany z tytułu wynajmu mieszkania, który będzie wchodził w skład majątku wspólnego niezależnie od tego, czy nieruchomość należy tylko do jednego z małżonków, czy też do obojga z nich.

Inne przedmioty objęte wspólnością majątkową

Oprócz ww. przedmiotów majątkowych wchodzących w skład majątku wspólnego wskazać można również inne, do których należą np. prawo najmu, akcje i udziały w spółkach, spółdzielcze prawo do lokalu, prawo własności nieruchomości lub rzeczy ruchomych. Innym przykładem wskazanym przez ustawodawcę są uregulowane w treści art. 34 KRO przedmioty zwykłego urządzenia domowego, do których zalicza się rzeczy ruchome, pozostające na wyposażeniu mieszkania czy domu, w szczególności meble, obrusy, sprzęt RTV itd. Jednakże warunkiem ich przynależności do majątku wspólnego jest to, by służyły one do użytku obojga małżonków. Oznacza to, iż do ww. przedmiotów nie należą rzeczy ruchome, które służą tylko jednemu z małżonków np. sprzęt sportowy czy przedmioty kolekcjonerskie.

Kiedy wspólność majątkowa nie powstaje?

Zaznaczyć trzeba, iż nie zawsze na skutek zawarcia małżeństwa dochodzi do powstania ustawowej wspólności majątkowej. Prawo rodzinne określa wyjątki od zasady ustawowej wspólności majątkowych stosunków małżeńskich, do których należą:

umowne modyfikacje majątkowych stosunków małżeńskich, czyli tzw. umowy majątkowe małżeńskie i przedmałżeńskie. Wspólność majątkowa nie powstanie m.in., gdy małżonkowie przed zawarciem małżeństwa podpiszą tzw. intercyzę czyli umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową
sądowe zniesienie wspólności majątkowych stosunków małżeńskich na skutek żądania jednego z małżonków umotywowanego ważnymi powodami;
ustanie wspólności majątkowych małżeńskich np. na skutek orzeczenia separacji.

Podsumowanie

Z uwagi na brak zamkniętego katalogu przedmiotów wchodzących w skład wspólności majątkowej ocena, do którego z majątków przynależy dany przedmiot często uzależniona jest od specyfiki konkretnej sprawy. Nie mniej jednak posiadanie świadomości, co i na jakich zasadach mieści się w zakresie majątku wspólnego często jest kluczowe i pomaga przygotować się na postępowanie o podział majątku po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami.

Przypominamy, iż nasza Kancelaria Adwokata i Radcy Prawnego w Stargardzie prowadzi postępowania rozwodowe oraz postępowania o podział majątku. W razie pytań zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu 91 836 99 60 lub pod adresem email kancelaria@wites.eu.

ZAKRES CZASOWY OBOWIĄZKU ALIMENTACYJNEGO RODZICÓW WZGLĘDEM DZIECKA

Treścią obowiązku alimentacyjnego jest dostarczanie uprawnionemu środków utrzymania (bieżących potrzeb konsumpcyjnych: wyżywienie, ubranie, koszty utrzymania, wypoczynku, koszty leczenia, opieki), a w miarę potrzeby także środków wychowania (służących rozwojowi fizycznemu i umysłowemu kształcenie, troska o zdrowie i zapewnienie dóbr kultury). Często dochodzi do błędnego przyjmowania, iż obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci trwa do czasu uzyskania przez dziecko pełnoletności. Wskazać jednak należy, iż nie ma generalnej granicy wiekowej trwania obowiązku alimentacyjnego. Kiedy więc ww. obowiązek wygasa?

Alimentowanie dorosłego dziecka

Ustanie obowiązku alimentacyjnego nie determinuje uzyskanie pełnoletności przez dziecko. O wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymywania się. Spełnienie tego kryterium zależy jednak od okoliczności faktycznych. Najczęściej osiągnięcie zdolności do samodzielnego utrzymywania się następuje wtedy, gdy dziecko ukończy naukę i otrzyma należyte przygotowanie do pracy.

Podjęcie przez dziecko dalszej nauki

Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność brać należy pod uwagę, czy wykazują one chęci dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nich nauki. Jeżeli dziecko przejawia chęć kontynuowania edukacji na uczelni wyższej obowiązek alimentacyjny rodziców powinien w zasadzie trwać do czasu ukończenia studiów.

Co jednak w przypadku, gdy dziecko zaniedbuje studia?

Nie można przyjąć, by rodzice byli obwiązani do dostarczania środków utrzymania dziecku, które będąc już przygotowane do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązkowych zaliczeń, nie zdaje w terminie egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego – nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie (uchwała SN z 16.12.1987 r. III CZP 91/86). Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 września 1969 r., sygn. akt III CRN 524/69, w którym przyjął, iż jeżeli dziecko pełnoletnie, już przygotowane do pracy, zaniedbuje studia, z własnej winy nie zdaje we właściwym terminie egzaminów, a zwłaszcza powtarza lata studiów, ustaje obowiązek rodziców do dalszego dostarczania mu środków utrzymania.

Warunkiem koniecznym istnienia obowiązku alimentacyjnego rodzica względem dorosłego dziecka jest również to, aby dziecko realnie poświęcało cały swój czas na naukę. Wsparcie należy się pełnoletniemu dziecku, jeśli cały swój czas poświęca ono na kształcenie, uczy się zawodu i nie ma czasu na pracę zarobkową. (wyrok SN z 14.11.1998 r., III CKN 217/97).

Inną sytuacją jest również kwestia, gdy dotychczasowe kwalifikacje dziecka nie zapewniają mu odpowiedniego poziomu życia i w związku z tym, zamierza ono podnieść kwalifikacje, podejmując np. studia wyższe. Okoliczność, że dziecko przez pewien czas przed podjęciem studiów pracowało i pobierało wynagrodzenie za pracę nie zwalnia rodziców z obowiązku alimentacyjnego, na tej podstawie, że dziecko jest już w stanie utrzymać się samodzielnie. W szczególności ww. obowiązek istnieje w sytuacji, gdy dziecko podjęło pracę zarobkową, gdyż nie dostało się na wybrany kierunek studiów od razu po ukończeniu szkoły średniej, a dotychczasowe kwalifikacje i osiągane przez nie dochody nie zapewniają mu odpowiedniego poziomu życia (wyrok SN z.11.02.1986 r., II CRN 439/85).

Powyższe oznacza, iż czasowy zakres istnienia obowiązku alimentacyjnego ma charakter zindywidualizowany i zależny od sytuacji majątkowej dziecka. Obowiązek rodziców względem dziecka trwa bowiem do czasu aż uprawniony do świadczeń alimentacyjnych osiągnie taki stan, w którym dotychczasowe przygotowanie zawodowe i nabyte wcześniej kwalifikacje pozwolą mu na w pełni samodzielne, regularne zarobkowanie, a więc na pokrycie własnych środków utrzymania.

W razie pytań, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią, która posiada doświadczenie w zakresie prawa rodzinnego pod numerem telefonu 91 836 99 60, lub pod adresem e-mail: kancelaria@wites.eu

WPŁYW POZBAWIENIA PRAW RODZICIELSKICH NA OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY I KONTAKTY Z DZIECKIEM

Procedura pozbawienia praw rodzicielskich budzi wiele emocji. Jest to poniekąd związane zarówno z przyczynami, na gruncie których doszło do wszczęcia takiego postępowania, a z drugiej strony ze względu na skutki jakie ze sobą niesie. Rodzic, wobec którego orzeczono pozbawienie praw rodzicielskich zostaje wówczas pozbawiony realnego wpływu na wiele ważnych kwestii związanych z życiem dziecka zarówno tych istotnych, jak i mniej ważnych, jak np. wybór szkoły, sposób leczenia, wyrób dokumentów, wyjazd. W związku z tym, jak pozbawienie praw rodzicielskich wpływa na treść i zakres obowiązku alimentacyjnego.

Przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej

Ustawa z dnia 25 lutego 964 r. – kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020, poz. 1359) w art. 111 przewiduje cztery rodzaje przyczyn pozbawienia władzy rodzicielskiej.

niemożność wykonywania tej władzy z powodu trwałej przeszkody,
nadużywanie władzy rodzicielskiej
rażące zaniedbywanie przez rodzica obowiązków względem dziecka,
gdy pomimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny umieszczenia małoletniego w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo wychowawczej

Trwałą przeszkodą uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej jest taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania tego układu, albo co najmniej że układ ten będzie istniał przez czas długi. Bez znaczenia jest w tym przypadku kwestia przyczyny zaistnienia owej przeszkody, przyczynienie się rodziców do jej powstania, czy też kwestia zawinienia i stopnia zawinienia. Trwałą przeszkodą jest m.in. przewlekła choroba jedynego rodzica, uniemożliwiająca mu sprawowanie władzy rodzicielskiej, skazanie na wieloletnie pozbawienie wolności, wyjazd na stałe za granicę albo na czas nieokreślony, któremu towarzyszy brak zainteresowania dzieckiem. Z nadużyciem władzy rodzicielskiej mamy do czynienia m.in. w przypadku cielesnego karcenia dziecka, znęcania psychicznego i fizycznego, rozpijania, wykorzystywania dziecka do celów nierządnych. Z kolei rażące zaniedbywanie obowiązków względem dziecka przejawiać się może w uporczywej niealimentacji, pozostawianiu dziecka bez opieki, niezapewnianiu dziecku elementarnych potrzeb w zakresie wyżywienia, higieny, odzieży czy też niepodejmowanie leczenia dziecka.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej a alimenty

Pozbawienie praw rodzicielskich nie oznacza wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Pomimo tego, że rodzic taki traci możliwość realnego wpływu na podejmowanie decyzji względem dziecka nadal zobowiązany jest do łożenia na jego utrzymanie. Jest to związane z podstawową zasadą prawa rodzinnego zasadą dobra dziecka, którego sytuacja mogłaby ulec pogorszeniu, gdyby wraz z pozbawieniem praw rodzicielskich rodzic zostałby zwolniony z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Co więcej, często z uwagi na brak zainteresowania rodzica, względem którego orzeczono pozbawienie władzy rodzicielskiej a tym samym niewywiązywaniu się przez niego z obowiązku alimentacyjnego również w naturze sąd zasądza alimenty w większej wysokości.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej a kontakty z dzieckiem

Kolejną kwestią, na którą nie ma wpływu orzeczenie pozbawienia praw rodzicielskich są kontakty z dzieckiem. Wskazać należy, iż takiemu rodzicowi w dalszym ciągu przysługuje prawo do utrzymywania kontaktu z dzieckiem. Jednakże należy mieć na uwadze, iż często z uwagi na poważne przesłanki stanowiące podstawę odebrania praw rodzicielskich jest to związane z wszczęciem postępowania o zakazie kontaktów z dzieckiem.

W razie pytań zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią, która posiada doświadczenie w zakresie prawa rodzinnego, pod numerem telefonu 91 836 99 60 lub adresem email kancelaria@wites.eu.

ALIMENTY – PODSTAWA PODWYŻSZENIA

Wyrok Sądu, ustanawiający wysokość obowiązku alimentacyjnego nie ma charakteru permanentnego. Oznacza to, iż jest możliwość jego zmiany. Zainteresowane strony w sytuacji zasądzenia w ich sprawie alimentów przez Sąd – mogą wnioskować zarówno o ich podwyższenie, jak i obniżenie. Jakie są ku temu podstawy?

Kiedy można domagać się podwyższenia alimentów?

Ustawa z dnia 25 lutego 964 r. – kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020, poz. 1359) normuje powyższą sytuację przepisem zawartym w art. 138. Zgodnie z przytoczoną regulacją W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. W czym przejawia się zmiana stosunków i jak to wygląda w praktyce?

W pierwszej kolejności zaznaczyć trzeba, iż aby rodzic mógł w imieniu dziecka żądać podwyższenia wysokości świadczenia alimentacyjnego ? musi najpierw dojść do ich zasądzenia. W sytuacji gdy zakres obowiązku alimentacyjnego wynika jedynie z niesformalizowanej umowy między rodzicami – pierwszym krokiem jest wytoczenie powództwa o zasądzenie ww. obowiązku. Wskazana w powyżej przytoczonej regulacji ?umowa dotycząca obowiązku alimentacyjnego odnosi się wyłącznie do ugody zawartej przed sądem. Oznacza to, iż możliwość podjęcia jakichkolwiek kroków w celu podwyższenia dotychczasowych alimentów dotyczy sytuacji, gdy doszło do ich sądowego przyznania na rzecz dziecka.

Dlaczego tak jest? Ponieważ wyżej wspomniana zmiana stosunków musi zajść po wydaniu pierwszego wyroku zasądzającego alimenty. O podwyższenie świadczenia alimentacyjnego rodzic może wystąpić w sytuacji, gdy od poprzedniego wyroku nastąpiło:

zwiększenie potrzeb uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych,
zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do świadczeń alimentacyjnych

Zwiększenie potrzeb uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych argumenty

Opierając powództwo o podwyższenie alimentów na zwiększeniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka, musimy fakt ten odpowiednio wykazać. Argumentując zaistnienie ww. podstawy wytoczonego powództwa wskazać można na:

koszty dojazdu do szkoły,
chorobę i specjalistyczną opiekę lekarską,
wzrost kosztów wyżywienia,
zajęcia dodatkowe,
pójście na studia.

W razie pytań zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu 91 836 99 60 lub adresem email kancelaria@wites.eu.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie

Odszkodowanie i zadośćuczynienie to pojęcia, które dość często są ze sobą mylone i zamiennie stosowane. Znacząco jednak się różnią i służą dochodzeniu innych roszczeń.

Odszkodowanie zmierza do wyrównania uszczerbku majątkowego poszkodowanego i ma na celu naprawienie doznanej szkody w wymiarze stricte materialnym, np. uzyskania zwrotu kosztów naprawy samochodu uszkodzonego w wyniku kolizji, zwrotu kosztów remontu zalanego mieszkania, zwrotu kosztów leczenia. Zadośćuczynienie zaś stanowi rekompensatę za uszczerbek, który powstał w dobrach osobistych. Należy się w przypadku wystąpienia szkody na osobie, która jest szkodą niemajątkową. Taką szkodę określa się często mianiem krzywdy i wiąże się ona z cierpieniami fizycznymi lub psychicznymi, które zadośćuczynienie ma wynagrodzić.

Nasza Kancelaria Radcy Prawnego Krzysztofa Witesa i Adwokata Joanny Orzoł-Pabich w Stargardzie może pomóc Ci w prawidłowej identyfikacji roszczenia i jego oszacowaniu. Przeprowadzimy się przez procedurę negocjacji z dłużnikiem i ewentualne postępowanie sądowe. Zapraszamy do kontaktu i przesłania dokumentów dotyczących Twojej sprawy na adres e-mail: kancelaria@wites.eu.

Tag Archive for: alimenty Stargard