W 2023 roku w Polsce weszła w życie ustawa o fundacjach rodzinnych, która zrewolucjonizowała podejście do zarządzania majątkiem osobistym w kontekście długofalowego planowania sukcesji. Fundacje rodzinne oferują nowoczesne i skuteczne narzędzie do ochrony i zarządzania majątkiem, umożliwiając rodzinom lepsze zabezpieczenie przyszłych pokoleń. W niniejszym artykule przedstawimy zalety fundacji rodzinnych, zwłaszcza w zakresie przepisów podatkowych.

Czym jest fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna jest osobą prawną, która ma na celu zarządzanie majątkiem rodzinnym w sposób chroniący go przed niepewnością rynkową oraz obciążeniami finansowymi. W przeciwieństwie do innych form organizacyjnych, fundacje rodzinne pozwalają na elastyczne zarządzanie majątkiem, zgodnie z celami ustalonymi przez założycieli w statucie. Może to obejmować zarówno wsparcie finansowe dla członków rodziny, jak i inwestycje w edukację, zdrowie czy działalność charytatywną.

Korzyści podatkowe wynikające z ustawy

Zwolnienie z podatku dochodowego

Jednym z najważniejszych korzyści dla fundacji rodzinnych jest zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Oznacza to, że fundacja, o ile uzyskane dochody są wykorzystywane na cele statutowe, nie jest obciążona tym podatkiem. Daje to fundacją swobodę reinwestowania zysków, co w dłuższej perspektywie przyczynia się do pomnażania majątku rodzinnego bez dodatkowych kosztów podatkowych. Przykładowo, fundacja może inwestować w aktywa, takie jak nieruchomości, akcje spółek czy inne instrumenty finansowe, co pozwala na zdywersyfikowanie portfela inwestycyjnego.

Preferencje podatkowe przy darowiznach

Ustawa o fundacjach rodzinnych wprowadza korzystne przepisy dotyczące darowizn dokonywanych na rzecz fundacji. Gdy członkowie najbliższej rodziny (takie jak rodzice, dzieci, rodzeństwo) przekazują majątek do fundacji, mogą korzystać z ulg podatkowych. W przypadku darowizn dokonanych na fundację rodzinną istnieje możliwość zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, co znacznie zmniejsza koszty związane z transferem majątku. Tego rodzaju rozwiązanie jest szczególnie istotne w kontekście planowania sukcesji, umożliwiając przekazanie majątku w sposób bardziej efektywny i oszczędny.

Ochrona majątku fundacji

Mienie zgromadzone w fundacji jest oddzielone od majątku osobistego założycieli i beneficjentów. W praktyce oznacza to, że w przypadku trudności finansowych członków rodziny, majątek fundacji nie jest narażony na egzekucję. To stwarza dodatkową warstwę zabezpieczeń, dzięki czemu rodzina ma większą pewność, że zgromadzony kapitał będzie dostępny dla przyszłych pokoleń.

Zasady zarządzania i wypłaty środków

Ustawa pozwala na elastyczność w określaniu zasad zarządzania fundacją oraz wypłat funduszy dla jej beneficjentów. Statut fundacji może precyzować, w jakich sytuacjach i w jaki sposób środki będą wypłacane członkom rodziny. To umożliwia skuteczne planowanie wydatków na edukację, opiekę zdrowotną czy inne potrzeby. Tego typu podejście pozwala na przemyślane i odpowiedzialne zarządzanie majątkiem, co sprzyja stabilności finansowej całej rodziny.

Przykłady zastosowania fundacji rodzinnych

Fundacje rodzinne mogą być wykorzystywane w różnorodny sposób, w zależności od potrzeb i celów rodziny. Oto kilka przykładów, jak takie fundacje mogą być użyteczne:

Edukacja: Fundacje mogą przeznaczać środki na stypendia dla członków rodziny, co umożliwia zrealizowanie marzeń edukacyjnych dzieci lub wnuków. Może to obejmować finansowanie studiów zagranicznych, a także wsparcie w rozwijaniu talentów artystycznych czy sportowych.
Wsparcie zdrowotne: Fundacje mogą również oferować wsparcie finansowe w przypadku chorób czy sytuacji kryzysowych, zapewniając członkom rodziny dostęp do najlepszej opieki medycznej.
Inwestycje: Rodziny mogą zdecydować się na inwestowanie funduszy zgromadzonych w fundacji w różnorodne projekty, mogące przynieść zyski, takie jak zakup nieruchomości, inwestycje w start-upy czy fundusze inwestycyjne.
Działalność charytatywna: Wiele rodzin decyduje się, by część środków fundacji przeznaczać na cele charytatywne, co nie tylko wspiera potrzebujących, ale także tworzy pozytywny wizerunek fundacji jako społecznie odpowiedzialnej. Przekazywanie darowizn na cele społeczne może również skutkować korzystnymi odliczeniami podatkowymi dla fundacji.

Jak założyć fundację rodzinną?

Zakładanie fundacji rodzinnej w Polsce polega przede wszystkim na opracowaniu statutu, który określa cele, zasady zarządzania oraz sposób dysponowania środkami. Kluczowe elementy statutu mogą obejmować m.in.:

Cele fundacji ? wyraźne określenie, na co mają być przeznaczone środki. Cele te powinny być zgodne z prawem i jasno sformułowane, aby ułatwić przyszłe zarządzanie fundacją.
Zasady zarządzania ? sposób, w jaki fundacja będzie funkcjonować, w tym zasady dotyczące powoływania zarządu i rady nadzorczej, a także procedury podejmowania decyzji.
Regulacje dotyczące wypłat ? konkretne zasady regulujące, w jaki sposób i kiedy beneficjenci będą mogli korzystać ze środków zgromadzonych w fundacji.

Po sporządzeniu statutu konieczne jest zarejestrowanie fundacji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Po rejestracji fundacja uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność.

Podsumowanie

Fundacje rodzinne w Polsce, zgodnie z nową ustawą, oferują szereg korzystnych rozwiązań dla rodzin pragnących w sposób odpowiedzialny zarządzać swoim majątkiem. Dzięki zwolnieniu z podatku dochodowego, preferencjom w zakresie darowizn i ochronie przed roszczeniami, fundacje stają się atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnych form zarządzania majątkiem.

Elastyczność w zakresie ustalania zasad zarządzania oraz możliwości inwestycyjne, jakie stwarzają fundacje, to aspekty, które mają kluczowe znaczenie dla długofalowego zabezpieczenia finansowego dla przyszłych pokoleń. Wzrost zainteresowania fundacjami rodzinnymi oraz ich rola w planowaniu sukcesji są świadectwem zmieniającego się podejścia do zarządzania majątkiem i jego ochrony w polskim społeczeństwie.

Dzięki odpowiednim regulacjom prawnym, fundacje rodzinne stają się nie tylko narzędziem inwestycyjnym, ale także sposobem na tworzenie długotrwałych wartości i wsparcia dla członków rodziny. Umożliwiają one zaspokajanie potrzeb w sposób przemyślany i świadomy, a także budowanie stabilności finansowej, co jest nieocenione w obliczu nieprzewidywalności współczesnego świata.

Zarządzanie majątkiem rodzinnym nigdy nie było łatwiejsze, a przyjęcie formy fundacji może stanowić optymalną odpowiedź na potrzeby współczesnych rodzin. Fundacja rodzinna to nie tylko ochrona majątku, ale także budowa wartości, które mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie w sposób odpowiedzialny i mądry.

Jeżeli mają Państwo jakieś pytania odnośnie fundacji rodzinnej zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.